Donmeh İsyanı: Hristiyanlığı Kabul Eden Koreliler ve Kraliyet Baskısı

Donmeh İsyanı: Hristiyanlığı Kabul Eden Koreliler ve Kraliyet Baskısı

Kore tarihinin en ilginç dönemlerinden biri 18. yüzyılın ortalarında yaşanan Donmeh İsyanı’dır. Bu isyan, Joseon Hanedanlığı döneminde, özellikle Gyeongsang bölgesinde meydana geldi. İsmi ise Arapça “dönmek” anlamına gelen “Donme” kelimesinden gelir ve Hristiyanlığı kabul eden Koreliler için kullanılıyordu.

Bu olayları incelemek için öncelikle dönemin sosyal ve dini bağlamını anlamak gerekir. Joseon Hanedanlığı, Neo-Konfüçyüsçülük ideolojisine dayalıydı. Bu ideoloji, geleneksel aile değerlerini, hiyerarşik düzeni ve itaati vurguluyordu. Hristiyanlığın bu yapıya ters düşmesi ve “Batı dininin” yayılma tehdidi olarak algılanması kaçınılmazdı.

  1. yüzyılın başlarında, Kore’ye Avrupa misyonerleri gelmeye başladı. Bu misyonerler, Katolik öğretisini yaymak için çalışıyorlardı. Ancak Joseon yönetimi, yeni dini tehlikeli bir ideoloji olarak gördü ve Hristiyanlığın yayılmasını yasakladı.

Yasaklara rağmen, bazı Koreliler gizlice Hristiyanlığı kabul etmeye başladı. Bu kişiler arasında özellikle Gyeongsang bölgesindeki köylüler ve fakir halk yoğunlaştı. Katolik inancının adalet, eşitlik ve toplumsal dayanışma mesajlarını bu kesimde büyük bir ilgi uyandırdığı söylenebilir.

1791 yılında, Joseon yönetimi Hristiyanları yakalamak ve cezalandırmak için sert tedbirler almaya başladı.

Hristiyanların yaşadığı bölgeye askerler gönderildi ve dini liderleri tutuklandı. Bu baskılar karşısında, Hristiyan topluluğu isyana kalktı. Donmeh İsyanı olarak bilinen bu olayda, Hristiyanlar silahlanarak Joseon ordusuna karşı savaştı.

İsyanın liderlerinden biri de Ch’oe Pung-gyu adlı bir köylüydü. Ch’oe Pung-gyu, derin bir dini inançla dolu cesur ve kararlı bir figürdü. Yoksulluk içinde büyüyen Ch’oe Pung-gyu, Hristiyanlığı kabul ederek hayatının yönünü değiştirdi. Önderlik nitelikleri sayesinde kısa sürede halkın güvenini kazandı ve isyanı örgütleme konusunda önemli bir rol oynadı.

İsyan, ilk başta Joseon ordusuna karşı bazı başarılar elde etti. Ancak, isyancıların silahlarının yetersiz olması ve sayıca üstünlükte olan Joseon ordusunun baskısı sonucunda Donmeh İsyanı bastırıldı. Ch’oe Pung-gyu da yakalanarak idam edildi.

Donmeh İsyanı, Kore tarihinin önemli dönüm noktalarından biridir. Bu olay, Katolik inancının Kore’deki yayılmasının önündeki engelleri gösterirken, aynı zamanda halkın dini özgürlük için mücadele etme azmini de ortaya koymuştur.

İsyan sonrası, Joseon yönetimi Hristiyanlığı tamamen ortadan kaldırmaya çalışsa da, gizlice devam eden inanç hareketleri nedeniyle bu hedefe ulaşamadı.

Donmeh İsyanı’nın Sonuçları ve Etkileri:

Sonuçlar Etki alanları
Hristiyanlığın yayılmasının engellenmesi Kısa vadede Joseon Hanedanlığı’nın dini otoritesinin güçlendirilmesi
Hristiyan inancının gizlice devam etmesi Uzun vadede Kore toplumsal yapısındaki değişimlere zemin hazırlamak
İsyancıların idamı ve cezalandırılması Dini farklılıklara karşı hoşgörüsüzlüğün artması
Joseon Hanedanlığı’nın otoritesinin sorgulanması Uzun vadede modernleşme ve Batı etkilerine açık olma ihtiyacını hissettirmek

Donmeh İsyanı, sadece Kore tarihini değil, aynı zamanda din özgürlüğü kavramının evrensel önemini de gözler önüne sermektedir. Ch’oe Pung-gyu gibi cesur liderlerin mücadelesi, insan hakları ve adalet için verilen savaşın sembolü olarak kalmaya devam edecektir.